محبت، نیاز طبیعی

محبت نیاز طبیعی انسان است. یکی از عللی که آدمی را از تنهایی گریزان و در جمع سر خوش می سازد این است که در تنهایی محبت جایی ندارد و تمایلات آدمی در آن برآورده و ارضا نمی شود. بررسی های متعدد درباره ی کودکان نشان داده است که محبت مهمترین عامل سلامت روح کودک و کمبود آن موجب ناهنجاری های روانی است. کمبود محبت مشکلاتی را پدیدمی آورد که نه تنها برای طفل زیان بار است بلکه زمینه را برای آشفتگی های  اجتماعی فراهم می سازد بسیار شنیده ایم که: از محبت خارها گل میشود. 

شرایط محبت به کودک

1ـ محبت به کودک باید واقعی باشد. زیرا کودکان محبت های ساختگی را می فهمند و از آن متنفرند.

2ـ کودک باید شیرینی محبت را درک نماید و این امر در شرایطی ممکن می گردد که ما عملاً محبت خود را نشان دهیم. تغذیه، مراقبت ها و توجه به او این امکان را به ما می دهد. تحسین ها، تشویق ها، هم بازی شدن با آنها و... جلوه هایی از ابراز محبت به کودک هستند.

3ـ محبت به کودک نباید وابسته به موقعیت او باشد به عبارت دیگر نباید به طفل ابراز محبت کرد از آن بابت که او زیباست و یا شیرین کاری هایی که انجام می دهد.

4ـ به کودکان در حضورشان باید یکسان محبت گردد؛ زیرا تبعیض در محبت نسبت به یکی از کودکان، باعث رنجش  کودک دیگر می شود.

5ـ محبت اولیا و مربیان نباید مانعی برای امر و نهی نسبت به کودک گردد آن جا که جای مهر است باید مهربان بود و آن جا که جای امر و نهی است باید همان را انجام داد.

6ـ نباید در محبت زیاده روی کرد؛ زیرا کودک را متوقع ساخته عدم تناسب در ابراز محبت توسط اولیا و جامعه او را از زندگی در اجتماع مأیوس می سازد. 

زیان کمبود محبت

بسیاری از عقده ها زاییده عدم ارضای کودک از محبت است.
زیان های ناشی از کمبود محبت بسیار است از جمله اینکه عدم ارضای نیاز کودک از محبت، زمینه را برای کمرویی او فراهم      می سازد. چنین کودکی در سنین بعدی، در رویارویی با مشکلات و حل آن  ناتوان و عاجز خواهد بود.

اطفالی که در دوره کودکی محبت نبینند، در بزرگسالی، ناسازگار و به عقده های روانی مبتلا می گردند. منشأ بسیاری از شرارت های نوجوانان و جوانان و حتی بزرگسالان ،کمبود محبت در کودکی آنهاست.

کمبود محبت گاهی موجب عوارض جسمانی و روانی، از قبیل بی اشتهایی، بدبینی، پرتوقعی، یأس، زود رنجی، خیالبافی و... می گردد. 

افراط در محبت

زیاده روی در محبت به کودکان موجب احساس حقارت در آنان می گردد. اطفالی که بیش از اندازه مورد مهر و نوازش واقع می شوند لوس و از خود راضی بار می آیند، در مواقع برخورد با مشکلات زندگی دچار احساس حقارت می شوند، به اعمال ناشایستی دست می زنند.

محبت، در پرورش جان کودک مانند غذا، برای پرورش جسم ضروری است. اهمیت و ارزش کنترل صحیح در کم و کیف محبت و طرز اعمال آن کمتر از اصل محبت نیست همان طور که خودداری ازمصرف غذا، زیاده روی در آن و مصرف غذای مسموم، هر یک عوارضی روی بدن  می گذارند، خودداری از محبت، زیاده روی در محبت، محبت نابجا و منحرف کننده، هر یک آثار شومی در دوران کودکی دارند و مشکلاتی به بار می آورند.